گل محمدی Damask-Rose

نام تجاری گیاه:

  Damask-Rose

نام علمی گیاه:                                        

.Rosa × damascena Mill

 تاریخچه:

براساس مدارک موجود، گل محمدی گیاهی بسیار قدیمی است. فسیل های این گل، با قدمت ۳۰ میلیون سال در آمریکا یافت شده است اما زادگاه و نخستین رویشگاه آن خاورمیانه و ایران است. در آغاز سده ی هفدهم میلادی، گل سرخِ ایران به هندوستان،‌ شمال آفریقا، ترکیه و سپس بلغارستان برده شد و کاشت آن گسترش یافت. ایران از قدیمی ترین تولیدکنندگان گل محمدی است. پیشینه ی تولید این گل در ایران، به بیش از ۲۵۰۰ سال پیش می‌رسد. گفته می شود تقطیر گل سرخ نخستین بار در ایران و اواخر قرن هفتم پس از میلاد مسیح انجام شد. روش تقطیرِ گل، بعدها در قرن چهاردهم میلادی، به امپراطوری عثمانی هم منتقل شد. ایران تا قرن شانزدهم میلادی، تولیدکنندۀ اصلی اسانس این گیاه بود و آن را به سراسر دنیا صادر می کرد. اعراب مسلمان در سده ی ۱۰میلادی، هنر گلاب‌گیری را از ایران به اروپا بردند. نخستین کشور اروپایی که این هنر را به خدمت گرفت کشور اسپانیا بود.

خواص :

۱- تنظیم قند خون

در تحقیقی که روی موش های نرمال و دیابتی انجام شد، اثر عصاره ی گل محمدی با آکاربوز(داروی کاهنده ی قند خون که بازدارنده ی آلفا گلوکوزیداز است) مقایسه شد. نتایج نشان داد، عصاره ی این گیاه ضمن داشتن اثر بازدارندگی بر فعالیت آلفا گلوکوزیداز باعث کاهش قند خون شد. بازدارندگی از فعالیت آلفا گلوکوزیداز با جلوگیری از جذب کربوهیدرات از روده ی کوچک، باعث کاهش میزان گلوکز در خون می شود.

۲- بهبود عملکرد قلب و عروق

در پژوهشی عصاره ی گل محمدی باعث افزایش ضربان قلب در خوکچه های هندی شد. به گفته ی محققان، اخیراً یک ترکیب جدید به نام سیانیدین-۳-او-بتا-گلوکوزید از جوانه های گل محمدی استخراج شد که می تواند از فعالیت آنزیم مبدل آنژیوتنسین ۱(ACE) جلوگیری کند. از آنجا که ACE یک آنزیم کلیدی در تبدیل آنژیوتانسین ۱ به آنژیوتانسین ۲ (منقبض کننده ی عروقی که باعث افزایش فشار خون می شود) است، گل محمدی می تواند در بهبود عملکرد قلب و عروق موثر باشد.

۳- بهبود افسردگی

آن گونه که نتایج یک پژوهش نشان داد، استفاده از دوز پایین عصاره ی گل محمدی سبب کاهش افسردگی در موش های سوری شد. براساس یافته های این آزمایش، گل محمدی در دوزهای کم، اثری مشابه داروی ضد افسردگی ایمی پرامین دارد. محققان معتقدند دلیل خاصیت ضد افسردگی این گیاه می تواند اثر بازدارندگی آن بر بازجذب سروتونین باشد.

۴- افزایش میل جنسی

استفاده از اسانس گل محمدی باعث افزایش میل جنسی در افراد مبتلا به اختلال افسردگی عمده(MDD) شد. ممکن است سازوکار تأثیر این گیاه در افزایش میل جنسی، ترکیبات موجود در اسانس گل محمدی باشد که اثرِ بازدارنده بر مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (این ماده باعث افزایش میل جنسی می شود) دارند. همچنین اسانس گل محمدی با افزایش تعداد اسپرم و تولید تستوسترون، به افزایش قدرت باروری کمک می کند.

.جهت خرید و ادامه توضیحات می توانید-> اینجا<- کلیک کنید

۵- بهبود سرفه

در پژوهشی، محققان ابتدا با استفاده از سیتریک اسید باعث ایجاد سرفه در خوک ها شدند، سپس مشاهده کردند که استعمال عصاره ی گل محمدی از تعداد سرفه هایشان بسیار کاست. در آزمایش دیگری، اثر عصاره ی اتانولی و اسانس این گیاه بر ماهیچه های صاف مجرای تنفسی خوکچه های هندی که تحت تأثیر متاکولین بودند آزمون شد. بر پایه ی نتایج این آزمون، عصاره و اسانس این گیاه اثر آرامش بخشی دارند که تأثیری مشابه اثرِ داروی تئوفیلین (گشاد کننده ی مجاری هوایی) است. با اینکه هنوز سازوکار دقیقِ اثرِ گل محمدی در جلوگیری از سرفه شناخته شده نیست، محققان معتقدند این تاثیر می تواند به سبب اثر محرک این گیاه بر پذیرنده های بتا-آدرنرژیک (دخیل در گشاد شدن عروق و استراحت عضلات صاف) باشد.

۶- ضد تشنج

تحقیقات، تأثیر مثبتِ اسانس گل محمدی بر حملات تشنجی در مبتلایان به صرع را نشان داده اند. در آزمایشی، عصاره ی گل محمدی اثر چشمگیری در کاهش دفعات و شدّت حمله های تشنجی داشت. در این آزمایش عصاره ی گل، از تولید نورون های تیره در نواحی مختلف هیپوکامپ جلوگیری کرد. این اثر می تواند به دلیل وجود ژرانیول و اوژنول موجود در گل محمدی باشد که هر دو، اثرِ ضد صرع دارند. 

۷- بهبود خواب

آن گونه که در یک آزمایش مشاهده شد، عصاره های آبی و الکلی گل محمدی دارای اثر خواب آور در موش های سوری بودند. به نظر محققان، این امر به سبب وجود فلاونوئیدها و ترپن ها در گل محمدی است. فلاونوئیدها اثر خود را از طریق تاثیر بر پذیرنده های مرکزی بنزودیازپین اعمال می کنند. فعالیت سیستم گابارژیک هم به عنوان مکانیسم دیگری برای این خاصیت ذکر شده است.

۸- ضد سرطان 

مصرف عصاره ی گل محمدی باعث از بین رفتن و یا کاهش تکثیر سلول های سرطانی در معده می شود. به نظر پژوهشگران، اثر ضد سرطانی این گیاه می تواند به سبب وجود ترکیبات پلی فنل مثل کوئرستین و کمپفرول باشد. این ترکیبات خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و بر سیستم های پیام رسان درون سلولی و مسیرهای پیام رسان جانبی اثر می گذارند.

۹- جلوگیری از فعالیت ویروس HIV

طبق مشاهده ی محققان، عصاره ی گل محمدی می تواند تا حدی از فعالیت ویروس HIV جلوگیری کند. کمپفرول موجود در این گیاه از میزان بلوغ ویروس های تازه تولید شده کاست. دلیل این کاهش، می تواند بازدارندگی انتخابی از پروتئازِ ویروس باشد. از طرف دیگر، کوئرستین و دو ماده از مشتقات کمپفرول، با جلوگیری از فرایند اتصال ویروس به سلول های دفاعی می توانند از آلودگی ویروسی جلوگیری کنند.

بهترین زمان مصرف :

۱ تا ۲ ساعت پیش یا پس از غذا.

 عوارض جانبی :

• مصرف دوز بالای گل محمدی، ممکن است باعث مسمومیّت کبدی شود.
• درباره مصرف دارویی نهنج گل محمدی در دوران بارداری و شیردهی اطلاعات کافی در دسترس نیست. بهتر است در این دوران از مصرف این گیاه در دوز دارویی اجتناب شود.
• مقدار زیاد ویتامینC نهنج گل محمدی ممکن است بر روند کنترل دیابت اثر بگذارد، شرایط کمبود G6PD (گلوکز-۶-فسفات دهیدروژناز) را شدید کند و همچنین اختلالات مربوط به آهن (مانند تالاسمی و آنمی)، احتمال ابتلا به سنگ کلیه و ریسک خونریزی در افراد مبتلا به اختلالات خونریزی را افزایش دهد.
• از آنجایی که نهنج این گل می تواند سبب لخته شدن خون شود، افرادی که مشکل قلبی دارند و افرادی که سابقه لخته شدن خون در پاها یا ریه را دارند، در مصرف آن احتیاط کنند.
• بهتر است افراد مبتلا به بیماری سلول داسی شکل (نوعی کم خونی) از مصرف نهنج گل محمدی اجتناب کنند، چون ویتامین C آن می تواند خون را اسیدی کند.